Polyp đại tràng là khối u lành tính do sự tăng sinh từ các tế bào niêm mạc đại tràng gây rối loạn 1 phần hay hoàn toàn sự lưu thông dịch – khí trong đại tràng. Nếu không được chẩn đoán và điều trị sớm thì bệnh gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm: Ung thư hóa, tắc ruột

1.      Định nghĩa : Polyp đại tràng là khối u lành tính do sự tăng sinh từ các tế bào niêm mạc đại tràng gây rối loạn 1 phần hay hoàn toàn sự lưu thông dịch – khí trong đại tràng.

--> Polyp tăng sản : ít nguy cơ ung thư.

--> Polyp tuyến : Nguy cơ ung thư hóa cao hơn.

2.      Nguyên nhân – hậu quả  của bệnh :

a.      Nguyên nhân :

-          Tỷ lệ mắc bệnh tăng theo tuổi.

-          Có yếu tố di truyền.

-          Chế độ ăn uống nhiều chất béo, ít chất xơ.

-          Hóa chất độc hại, thuốc lá

b.      Hậu quả : Được phát hiện sớm hay muộn phụ thuộc vào tốc độ phát triển của polyp đại tràng.

-          Đi ngoài phân máu.

-          Đau bụng mạn tính.

-          Bán tắc ruột – tắc ruột: Polyp có kích thước lớn

-          Ung thư hóa : Thường hay gặp ở polyp tuyến, kích thước polyp càng lớn nguy cơ ung thư hóa càng cao.

3.      Chẩn đoán sớm :

a.      Lâm sàng :

·         Cơ năng :

-          Các biểu hiện đau bụng âm ỉ dọc theo khung đại tràng.

-          Rối loạn tiêu hóa : Đi ngoài phân lỏng, đi ngoài nhiều lần

-          Đi ngoài phân máu

·         Toàn thân : Ít thay đổi nếu chưa có biến chứng

·         Thực thể :

-          Ít phát hiện được gì đặc biệt

b.      Cận lâm sàng :

-          Tầm soát sớm trên các đối tượng có yếu tố nguy cơ cao : Xét nghiệm tìm hồng cầu trong phân.

-          Chụp XQ cản quang khung đại tràng : Hình ảnh khuyết thuốc trên khung đại tràng tại 1 vị trí qua nhiều phim chụp

-          Chụp CTOB : Hình ảnh dày thành đại tràng, hình ảnh u lồi vào lòng đại tràng có cuống tại 1 điểm tổn thương.

--> Nội soi đại tràng : Có giá trị chẩn đoán xác định, đánh giá số lượng, vị trí, kích thước, tiên lượng và có thể xử trí điều trị Polyp luôn 1 thì.

4.      Điều trị :

---> Nếu khối polyp còn nhỏ và toàn bộ đại tràng được nhìn thấy trong khi nội soi. Bác sĩ thực hiện thủ thuật sẽ cân nhắc không cắt Polyp và tư vấn định kỳ khám – soi đại tràng theo hẹn.

a.      Cắt polyp đại tràng qua nội soi đại tràng : Phụ thuộc vào số lượng, kích thước, tốc độ phát triển của Polyp đại tràng.

-  Nếu polyp có cuống dài, bác sĩ sẽ dùng thòng lọng ôm vào cuống polyp rồi cắt

 - Nếu polyp không cuống sẽ dùng kẹp, kẹp nhấc polyp lên rồi cắt điện

- Nếu polyp không cuống, tiến hành tiêm nước muối vào chân polyp để tạo cuống rồi cắt.

-  Nếu Polyp lớn không thể cắt  thì bấm lấy tổ chức để làm giải phẫu bệnh.

  ---> 

    bbbbbbbb

----

\

            ---> Lấy tổ chức Polyp làm sinh thiết.

b.      Chăm sóc – theo dõi sau cắt – sinh thiết Polyp đại tràng :

-          Thuốc kháng sinh, giảm đau, chống co thắt đại tràng.

-          Nghỉ ngơi tại giường, ăn thức ăn lỏng, dễ tiêu.

c.       Biến chứng :

-          Xuất huyết đường tiêu hóa :

+ Phát hiện trong lúc thực hiện thủ thuất : Tiêm thuốc hoặc đốt điện cầm máu.

+ Phát hiện sau thủ thuật : Theo dõi lâm sàng, nếu không đỡ thì soi lại để cầm máu.

-          Thủng đại tràng : Cần phẫu thuật sớm ( nội soi ổ bụng hoặc mổ mở). 

Khi thăm khám lâm sàng cho bệnh nhân mắc các triệu chứng rối loạn tiêu hóa mà nghi ngờ có triệu chứng bất thường ở đại trực tràng. Chúng tôi luôn tư vấn, chỉ định cho bệnh nhân nội soi đại - trực tràng để chẩn đoán, phát hiện các tổn thương trong lòng đại trực tràng: U, polyp, loét, viêm,... qua đó đưa ra được phác đồ điều trị phù hợp: Thuốc, chế độ ăn uống, thay đổi thói quen sinh hoạt,...

Hiện nay, nhờ có phương pháp nội soi đại tràng gây mê nên tránh được cảm giác khó chịu, đau khi nọi soi và hạn chế được nguy cơ thủng đại tràng. Đó cũng chính là những lỗi lo âu, sợ hãi mà các bệnh nhân hay than phiền.

 Các bài viết liên quan:

1. Ung thư Đại tràng

2. Viêm đại tràng mạn