Nguyên nhân gây bệnh dù lớn hay nhỏ đều có thể gây hậu quả nghiêm trọng nếu không được xử trí sớm. Sỏi niệu quản có kích thước nhỏ cũng như vậy nếu chúng ta bỏ qua mà không điều trị.

1.     Trong những nguyên nhân trong nòng niệu quản gây cản trở lưu thông dòng nước tiểu từ trên thận xuống bàng quang thì sỏi niệu quản là nguyên nhân hay gặp nhất.

2.     Khi sỏi còn tồn tại trong niệu quản:

Sự lưu thông dòng nước tiểu bị cản trở, ứ trệ một phần hay hoàn toàn sẽ khiến thận từ từ hay nhanh chóng bị suy giảm chức năng. Hiện tượng suy giảm chức năng thận do sự ứ đọng nước tiểu từ từ hay cấp tính đều gây tàn phá các tiểu cầu thận trên vi thể, trên đại thể là hiện tượng giãn đài bể thận, thận giãn mỏng dần. Khi ứ đọng nước tiểu trong đoạn niệu quản trên sỏi và đài bể thận sẽ gây tăng áp lực đường bài xuất trên sỏi và tác động vào các tế bào cảm giác. Đồng thời, các tế bào của niệu quản giải phóng ra Prostaglandin làm tăng sự co bóp nhu động niệu quản góp phần đẩy sỏi xuống dưới gây nên cơn đau quặn thận.

3.     Sỏi niệu quản nhỏ ( kích thước <  5mm ): Là thành phần vô cơ có thể nhìn bằng mắt thường có khả năng tự đào thải ra khỏi đường bài xuất.

-         Sỏi < 4mm thì 80% có thể tự thoát ra ngoài.

-         Sỏi  4- 6 mm thì 59% có thể tự thoát ra ngoài.

-         Sỏi > 6 mm, tỷ lệ thoát ra ngoài chỉ còn 21%.

 Thông thường không gây tắc nghẽn dòng nước tiểu hoàn toàn, hoặc chỉ gây tắc nghẽn một phần nhỏ. Chính vì vậy, bệnh nhân thường không có cơn đau quặn thận, hoặc cơn đau quặn thận thoáng qua. Bệnh nhân thường chịu đựng được hoặc bỏ qua triệu chứng này và ít khi vào viện điều trị, hoặc vào viện theo dõi chẩn đoán nhưng ý thức về sức khỏe kém hoặc không có điều kiện kinh tế để điều trị nằm viện thường sẽ không tuân thủ phác đồ điều trị. Hậu quả, với những bệnh nhân có sỏi niệu quản nhỏ không được theo dõi và điều trị, theo thời gian, mức độ ứ nước thận tăng dần và mất chức năng nếu sỏi không đi xuống bàng quang.

4.     Những sỏi niệu quản nhỏ mà không di chuyển xuống dưới thường là sỏi góc cạnh, bám dính vào thành niệu quản hoặc sỏi gây viêm nhiễm, phù nề, hẹp phía dưới sỏi. Trên sỏi niệu quản giãn, dưới sỏi bị hẹp dần, dòng nước tiểu được lưu thông một phần so với mức độ sản xuất của thận bên có sỏi. Tỷ lệ thuận theo thời gian một cách tương đối sỏi cũng tăng kích thước ít hay nhiều cùng với mức độ ứ nước thận – suy giảm chức năng thận bên có sỏi.

5.     Hậu quả của sỏi nhỏ niệu quản:

1.     Ứ trệ dòng nước tiểu bên thận có sỏi niệu quản:

+ Suy giảm chức năng thận chứa sỏi niệu quản.

+ Tăng huyết áp do thận teo, thận viêm mạn tính - mất chức năng

+ Thận bên sỏi niệu quản suy, mất chức năng.

2.     Viêm hẹp niệu quản đoạn sát ngay dưới sỏi.

3.     Nhiễm khuẩn tiết niệu ngược dòng:

+ Nhiễm khuẩn ngược dòng, viêm nhiễm hệ tiết niệu.

+ Ứ mủ thận bên có sỏi niệu quản.

      Sỏi niệu quản nhỏ được coi là kẻ giết người thầm lặng vì ít gây ra triệu chứng rầm rộ, làm  suy giảm chức năng thận - ứ nước thận bên có sỏi một cách từ từ qua đó gây viêm thận kẽ mạn tính, ứ mủ thận,.. để lại những hậu quả đáng sợ như thận mất chức năng, tăng huyết áp không hồi phục do thận.

Chính vì vậy, khi được chẩn đoán sỏi niệu quản với kích thước nhỏ dù không có đau thắt lưng, không có cơn đau quặn thận thì bệnh nhân cần được y bác sỹ tư vấn chế độ điều trị, chế độ sinh hoạt – lao động – ăn uống và theo dõi một cách hợp lý nhắm mục đích tống xuất sỏi ra ngoài. Điều trị tích cực và theo dõi hợp lý giúp bệnh nhân tránh những hậu quả đáng tiếc.

Các bài viết liên quan:

1. Phẫu thuật tán sỏi niệu quản nội soi ngược dòng bằng Laser

2. Chế độ ăn uống cho bệnh nhân sau tán sỏi thận, niệu quản

3. Giới thiệu các phương pháp điều trị sỏi thận ít sang chấn