Chẩn đoán và điều trị viêm bàng quang mạn tính
Trả lại cuộc sống bình thường cho những bệnh nhân mắc bệnh viêm bàng quang mạn tính không phải là dễ dàng. Nguyên nhân thường gặp là bệnh do nhiều nguyên nhân, vi khuẩn kháng thuốc do sự lạm dụng kháng sinh, và các triệu chứng khó chịu không được giải quyết sớm, được cải thiện thì đa số bệnh nhân sẽ bỏ dở quá trình điều trị...
Định nghĩa: Viêm bàng quang mạn là phản ứng viêm của bàng quang cấp do không được điều trị hay điều trị không triệt để nhằm loại trừ các nguyên nhân gây viêm bàng quang, các rối loạn vận động, rối loạn sinh lý của bàng quang… Khiến tình trạng viêm bàng quang luôn được duy trì bằng các triệu chứng, hội chứng kích thích – nhiễm trùng đường niệu đưới.
Nguyên nhân thường gặp:
a. Do vi khuẩn: E.coli: 60 - 70%, Liên cầu, tụ cầu, trực khuẩn mủ xanh, lao,…
b. Hóa chất, Xạ trị: Các bệnh nhân bơm hóa chất vào bàng quang điều trị ung thư, xạ trị vùng tiểu khung ( Tử cung, trực tràng,…)
Yếu tố thuận lợi:
- Là nguyên nhân tắc nghẽn bài suất nước tiểu gây ứ trệ dòng nước tiểu tạo điều kiện cho nhiễm trùng và khi có nhiễm trùng thì duy trì nhiễm trùng, vì vậy viêm bàng quang, niệu đạo xảy ra trên bệnh nhân có tắc nghẽn đường tiết niệu thường rất dai dẳng và nặng :
Sỏi bàng quang, niệu đạo; U tuyến tiền liệt – U bàng quang; Ung thư bộ phận sinh dục ngoài; Phimosis; Xơ cứng cổ bàng quang – hẹp niệu đạo; Rò bàng quang; …
- Nguyên nhân khác: Do đặt ống thông niệu đạo, dẫn lưu bàng quang,…
Tỷ lệ mắc bệnh: Nữ gặp nhiều hơn nam; nếu tính cả viêm bàng quang và niệu đạo ( Cấp và mạn tính) thì nữ/ nam = 9/1 và chiếm 10% dân số đã từng mắc.
2. Chẩn đoán:
a. Cơ năng: Hội chứng kích thích, tắc nghẽn , hội chứng bàng quang bé với ba triệu chứng quan trọng là:
- Đái buốt và mót đái cuối bãi, đau có thể dữ dội lan tới quy đầu, bẹn bìu, hậu môn. Nhiều trường hợp đau khiến bệnh nhân phải dùng tay bóp chặt dương vật cho đỡ đau à Dấu hiệu bàn tay khai.
- Đái rắt: Cảm giác tức hạ vị, buồn đi tiểu, đi tiểu nhiều lần trong ngày, mỗi lần đi tiểu thường số lượng ít nhưng rất khó chịu.
- Đái máu cuối bãi, đái mủ: Giai đoạn đầu ( cấp) thường là đái máu cuối bãi, nước tiểu mầu hồng; giai đoạn mạn tính đái nước tiểu đục, tiểu mủ có khi lẫn máu; nhưng nước tiểu mủ đặc nhất vào cuối bãi.
b. Toàn thân: Giai đoạn cấp thường sốt cao, biểu hiện nhiễm trùng
Còn giai đoạn mạn: Bệnh nhân mệt mỏi, stress, lo lắng, khó chịu; ăn uống kém, gầy sút, suy nhược cơ thể, có thể sốt nhẹ,…
c. Thực thể:
- Bụng: Khám có thể thấy cầu bàng quang nếu có các bệnh lý gây bí tiểu, tắc nghẽn,…Khám vùng hạ vị, đa tức,…
- Khám cơ quan sinh dục: Tìm các yếu tố thuận lợi gây bệnh ( Nam: Phimosis, hẹp niệu đạo; Nữ: Polyp niệu đạo, viêm âm đạo,…)
- Thăm trực tràng: Nam giới phát hiện các bệnh lý tuyến tiền liệt; phát hiện các u cục vùng trực tràng, tiểu khung,…
d. Cận lâm sàng
- Xét nghiệm máu cơ bản: CRP dương tính, Bạch cầu tăng,..
- Tổng phân tích nước tiểu ( Bạch cầu dương tính, Nitrit dương tính, cấy nước tiểu tìm vi khuẩn,…)
- Siêu âm ổ bụng: Thành bàng quang viêm dày, nước tiểu không trong, có hay không có nước tiểu tồn dư; đánh giá tuyến tiền liệt, tìm được nguyên nhân: U bàng quang, sỏi bàng quang,….
- CTOB: Các trường hợp phức tạp,…
- Soi bàng quang: Hình ảnh niêm mạc bàng quang phù nề, nhiều điểm xung huyết dễ chảy máu, phát hiện các bệnh lý khác gây bệnh: Sỏi bàng quang, u bàng quang, sa lồi niệu quản,…
Điều trị - Dự phòng:
a. Dự phòng:
- Vệ sinh thân thể, đặc biệt là cơ quan sinh dục – tiết niệu dưới.
- Chế độ ăn uống, đủ nước, hạn chế chất kích thích.
- Điều trị sớm các bệnh lý gây tắc nghẽn đường tiết niệu: Sỏi tiết niệu, u niệu đạo - u tuyến tiền liệt,..
- Quan hệ tình dục lành mạnh, sử dụng các biện pháp bảo vệ - tránh thai,…
b. Điều trị nội:
- Sử dụng kháng sinh nếu do nhiễm khuẩn theo kháng sinh đồ, đủ liều, đủ thời gian.
- Điều trị các triệu chứng rối loạn vận động, cảm giác ở bàng quang – niệu đạo.
- Điều trị các bệnh nguyên: Quá sản lành tính tuyến tiền liệt, viêm nhiễm âm đạo âm hộ,…
- Nếu bệnh nhân căng thẳng, lo lắng, Stress về bệnh thì: Động viên tinh thần, sử dụng thuốc an thần,…
- Thủ thuật: Đặt ống thông niệu đạo, bơm rửa bàng quang với mục đích làm sạch bàng quang và làm tăng dung tích bàng quang.
- Huấn luyện cơ thắt cổ bàng quang, tạo thói quen đi tiểu khoa học,…
c. Điều trị ngoại khoa, xử trí nguyên nhân:
- Điều trị hết nhiễm khuẩn rồi xử trí:
- Các nguyên nhân tắc nghẽn đường niệu dưới: Sỏi bàng quang, sỏi niệu đạo, xơ hẹp niệu đạo – cổ bàng quang, quá sản lành tính tuyến tiền liệt,…
Điều trị viêm bàng quang cấp tính hay mạn tính hiện nay gặp nhiều khó khăn bởi những nguyên nhân sau: Đa số dùng kháng sinh theo kinh nghiệm mà không có kháng sinh đồ, không có đầy đủ các xét nghiệm để chẩn đoán loại trừ các nguyên nhân hiếm gặp; tỷ lệ kháng thuốc kháng sinh ở vi khuẩn ngày càng gia tăng do sự lạm dụng thuốc; thiếu chú trọng tới giản quyết triệu chứng, các rối loạn do tổn thương viêm thành bàng quang, rối loạn sinh lý và đặc biệt là hội chứng bàng quang bé… Bệnh nhân nhận được ít về tư vấn sinh hoạt, lao động, thể dục thể thao, dinh dưỡng,… trong hỗ trợ điều trị bệnh cho nên thường hay bỏ thuốc, bỏ liệu trình điều trị…
Làm thế nào để điều trị khỏi viêm bàng quang mạn tính?
Làm thế nào để cắt đứt các triệu chứng khó chịu liên quan tới tiểu tiện?
Làm thế nào để trở lại cuộc sống khỏe mạnh, dễ chịu như ngày xưa?
Đó là các yêu cầu của bệnh nhân đã được chúng tôi đáp ứng một cách tối ưu và phù hợp nhất.
Các bài viết liên quan:
1. Soi bàng quang
2. Tán sỏi bàng quang bằng Laser
3. Chẩn đoán và điều trị rối loạn tiểu tiện
4. Hội chứng phụ thuộc Toilet ( nhà vệ sinh)
5. Huấn luyện bàng quang sau mổ cắt đốt u phì đại, xơ cứng cổ bàng quang nội soi. Trước và sau phẫu thuật
6. Hạn chế tiểu đêm ở người cao tuổi
ThS.BS Nguyễn Đình Liên
Tin nổi bật
- GIẢI PHẪU ĐƯỜNG TIẾT NIỆU TRÊN ỨNG DỤNG TRONG NỘI SOI NIỆU QUẢN - THẬN NGƯỢC DÒNG
10/08/2023 - 21:22:35
- Phẫu thuật nội soi sau phúc mạc điều trị thận đa nang
08/07/2023 - 18:31:18
- Các kỹ thuật ngoại khoa điều trị sỏi thận không xâm lấn, ít xâm lấn và xâm lấn
06/12/2021 - 17:46:49
- Dị tật bẩm sinh về thận: Số lượng, vị trí, hình dạng.
28/09/2021 - 22:58:59
- Phẫu thuật nội soi cắt toàn bộ tuyến tiền liệt điều trị ung thư đường hoàn toàn trước phúc mạc.
24/07/2021 - 12:46:50
- Lợi và hại của tự sương
10/10/2020 - 22:04:03